Παραδοσιακός Οικισμός, Σκοτεινά

Στις παρυφές των Πιερίων, σε υψόμετρο 700 μέτρων και περίπου 35 χιλιόμετρα από την Κατερίνη παίρνοντας την Επαρχιακή Οδό για την Ελασσόνα, συναντά κανείς τον ορεινό παραδοσιακό οικισμό των Σκοτεινών ή της Μόρνας, που σημαίνει “σκοτεινός τόπος”. Αυτή ήταν η ονομασία του χωριού μέχρι τα μέσα του 1926, η οποία προκύπτει από το ανήλιαγο της τοποθεσίας, λόγω της πυκνής βλάστησης που πλαισιώνει τον τόπο.

Αν και το χωριό έχει εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους από το 1965, οπότε και ιδρύθηκε το νέο χωριό με την ονομασία “Φωτεινά”, σήμερα σώζονται πολλά από τα πέτρινα σπίτια του οικισμού, τα οποία αποτελούν δείγματα της τοπικής, λαϊκής μακεδονικής αρχιτεκτονικής.

Στην περιοχή υπάρχουν δύο εκκλησίες, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Νικολάου, με τη δεύτερη να λέγεται πως κατέρρευσε δύο φορές, την τελευταία το 1950. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πρώτοι κάτοικοι του οικισμού ήταν πρόσφυγες από την Πέτρα Ολύμπου που έφτασαν στην περιοχή και εγκαταστάθηκαν στα κελιά της Μονής του Αγίου Νικολάου, πιθανόν μετόχι της Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου.

Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής, και συγκεκριμένα στις 19 Δεκεμβρίου του 1943, δέκα κάτοικοι του χωριού εκτελέστηκαν από ναζί, ανάμεσά τους κι ένας παπάς, ενώ το χωριό πυρπολήθηκε και λεηλατήθηκε από τους κατακτητές. Σήμερα, τα ονόματά των πεσόντων μνημονεύονται σε επιτύμβια στήλη που βρίσκεται εντός του οικισμού.

Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι και το 1966, λειτουργούσε στα Σκοτεινά το Κρατικό Εργοστάσιο Επεξεργασίας Ξύλου, επεξεργαζόμενο οξιές άριστης ποιότητας, από τις καλύτερες παγκοσμίως. Το 1956, επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, απονεμήθηκε στους υπεύθυνους λειτουργίας του εργοστασίου Χρυσό Μετάλλιο στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης για την προσφορά του στην Εθνική Οικονομία.